Wyzwania i najlepsze praktyki dla Dyrektorów Finansowych w kontekście integracji ESG

08.04.2025

Wyzwania i najlepsze praktyki dla Dyrektorów Finansowych w kontekście integracji ESG

W obliczu rosnącej presji regulacyjnej oraz oczekiwań interesariuszy, integracja czynników środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego (ESG) w strategię finansową przedsiębiorstwa staje się nie tylko pożądana, ale wręcz niezbędna. Dyrektorzy Finansowi (CFO) oraz działy księgowości odgrywają w tym procesie kluczową rolę – nie tylko jako strażnicy zgodności i efektywności finansowej, ale również jako architekci długoterminowego, zrównoważonego wzrostu.

Integracja czynników ESG w strategię finansową przedsiębiorstwa stawia przed Dyrektorami Finansowymi (CFO) oraz księgowymi szereg wyzwań. Ich rola ewoluuje, obejmując nie tylko zarządzanie finansami, ale także aktywne uczestnictwo w kształtowaniu strategii zrównoważonego rozwoju.​

Jakie są kluczowe wyzwania, przed którymi stoją CFO, Księgowi i zespoły finansowe?

  1. Złożoność regulacji i obowiązków raportowych
    Unia Europejska, za pośrednictwem dyrektywy CSRD oraz uzupełniającego pakietu Omnibus (2025), zobowiązuje największe przedsiębiorstwa do zaawansowanego raportowania wskaźników ESG – obejmujących m.in. emisje gazów cieplarnianych, polityki wynagradzania, różnorodność czy łańcuchy dostaw. CFO i główni księgowi muszą rozumieć nowe standardy (ESRS) i umieć je wdrożyć w praktyce – bez szkody dla spójności finansowej firmy.
  2. Integracja ESG z systemami rachunkowymi i planem kont
    Przykładem praktycznego podejścia jest tworzenie kont analitycznych dedykowanych projektom proekologicznym (np. „wydatki OZE”, „recykling i logistyka zwrotna”, „edukacja ekologiczna”), które pozwalają na śledzenie wpływu ESG na wyniki finansowe. Niektóre firmy stosują osobne kody w planie kont dla projektów mających wpływ na ESG i przygotowują dodatkowe arkusze analityczne w Excel.
  3. Zarządzanie ryzykiem i kapitałem z uwzględnieniem ESG
    ESG to również ryzyka: regulacyjne, środowiskowe, reputacyjne. Nowoczesne działy finansowe wprowadzają macierze ryzyka ESG, integrują je z mapą ryzyk całej organizacji oraz uwzględniają w ocenie zwrotu z inwestycji (ROI).

Jakie firmy wdrażały ESG, jeszcze nim weszła w życie Dyrektywa CSRD?

Polska firma odzieżowa LPP SA – wdrożyła raportowanie ESG w zgodzie z wytycznymi GRI oraz wyodrębniła w planie kont specjalne pozycje do analizy śladu węglowego i kosztów działań CSR.

W promocję działań ESG aktywnie włączyły się banki. Na przykład Bank BNP Paribas Polska – w arkuszach planowania finansowego uwzględnia efekty redukcji emisji CO₂ i ich przełożenie na długoterminowe koszty finansowania projektów.

Natomiast ING Bank Śląski: Bank ten aktywnie wspiera zielone finansowanie, oferując produkty kredytowe powiązane z realizacją celów zrównoważonego rozwoju. ING integruje wskaźniki ESG w procesach decyzyjnych, co przyczynia się do promowania zrównoważonych inwestycji .

Innym przykładem jest Tauron Polska Energia, która rozwija własną metodykę „Zielonych projektów inwestycyjnych”, w której każdy projekt inwestycyjny oceniany jest pod kątem wpływu ESG, także księgowego i kosztowego.

Ewolucja w planowaniu i zarządzaniu finansami w firmach zgodnych z ESG odejmuje:

  • Integrację celów ESG z budżetowaniem: Firmy coraz częściej uwzględniają cele zrównoważonego rozwoju w procesie budżetowania, przeznaczając środki na projekty proekologiczne i społeczne .​
  • Zielone finansowanie: Przedsiębiorstwa korzystają z instrumentów finansowych powiązanych z realizacją celów ESG, takich jak obligacje zielone czy kredyty związane z wynikami ESG, co sprzyja realizacji strategii zrównoważonego rozwoju .​
  • Transparentność i komunikacja: Regularne publikowanie raportów ESG, nawet jeśli nie jest wymagane, zwiększa zaufanie inwestorów i interesariuszy, podkreślając zaangażowanie firmy w zrównoważony rozwój .​ Raportowanie takie może być zgodne z dobrowolnym Standardem VSME.
  • Integracja ESG z systemami rachunkowymi i planem kont
    Przykładem praktycznego podejścia jest tworzenie kont analitycznych dedykowanych projektom proekologicznym (np. „wydatki OZE”, „recykling i logistyka zwrotna”, „edukacja ekologiczna”), które pozwalają na śledzenie wpływu ESG na wyniki finansowe. Niektóre firmy stosują osobne kody w planie kont dla projektów mających wpływ na ESG i przygotowują dodatkowe arkusze analityczne w Excel/Power BI.
  • Zarządzanie ryzykiem i kapitałem z uwzględnieniem ESG
    ESG to również ryzyka: regulacyjne, środowiskowe, reputacyjne. Nowoczesne działy finansowe wprowadzają macierze ryzyka ESG, integrują je z mapą ryzyk całej organizacji oraz uwzględniają w ocenie zwrotu z inwestycji (ROI).

Przykłady uwzględnienia ESG w planie kont i arkuszach finansowych:

  1. Plan kont z uwzględnieniem ESG: Wprowadzenie kont analitycznych dedykowanych kosztom i przychodom związanym z działaniami proekologicznymi, takimi jak inwestycje w odnawialne źródła energii czy projekty społeczne. Umożliwia to precyzyjne śledzenie wydatków i efektywności działań ESG .
  2. Arkusze finansowe analityczne: Tworzenie raportów finansowych uwzględniających wskaźniki ESG, takie jak emisja CO₂ na jednostkę produkcji czy zużycie energii z odnawialnych źródeł. Takie podejście pozwala na monitorowanie wpływu działań ESG na wyniki finansowe i efektywność operacyjną .
  • Przykład z planu kont:

Kontrolowany wydatek na budowę instalacji OZE → 04-3-102/ESG/ZIELONA
Amortyzacja pojazdów elektrycznych → 07-2-41/ESG/EV
Dotacje ekologiczne → 14-5-08/ESG/DOFINANSOWANIE

  • Arkusze analityczne finansowe z ESG:

• kolumny dla „Koszt ekologiczny brutto”, „Efekt redukcji emisji”
• KPI typu: koszt emisji CO₂/t, ROI inwestycji ESG, Green Payback Time

Integracja ESG w strategię finansową wymaga od CFO i księgowych nie tylko dostosowania systemów rachunkowości, ale także proaktywnego podejścia do zarządzania ryzykiem i komunikacji z interesariuszami. Przyjęcie najlepszych praktyk i dostosowanie się do zmieniających się regulacji pozwoli na skuteczne wdrożenie zasad zrównoważonego rozwoju w strukturach finansowych przedsiębiorstwa

ZAPROSZENIE NA SZKOLENIE – Excellence in ESG dla Dyrektorów Finansowych

Już 17–18 kwietnia 2025 r. w Krakowie, zapraszamy do udziału w specjalistycznym szkoleniu Excellence in ESG dla Dyrektorów Finansowych, podczas którego:

  • Omówimy praktyczne wyzwania związane z implementacją ESG w strukturach finansowych firmy,
  • Przeanalizujemy zmiany legislacyjne – w tym pakiet Omnibus i ESRS,
  • Pokażemy konkretne przykłady narzędzi analitycznych i raportowania ESG,
  • Wspólnie, w gronie praktyków, przećwiczymy podejścia do planowania ESG w działach finansowych i księgowych.

To wyjątkowe wydarzenie – dedykowane dyrektorom finansowym, księgowym i kontrolerom – dające realną wartość, z której można korzystać już następnego dnia w pracy.

 Zarejestruj się już teraz – liczba miejsc jest ograniczona!
 Kontakt e-mail: biuro@heuresis.pl
 Miejsce: butikowy hotel w centrum Krakowa z widokiem na Wisłę